De Belofte van Pisa

Primaire gegevens

Mano Bouzamour, De Belofte van Pisa. Uitgeverij Prometheus. Amsterdam 2017.

Inhoud

Het verhaal begint met een proloog. Daarin wordt verteld dat Samir Zafar wordt aangenomen op het Hervormd Lyceum in Amsterdam-Zuid. Hij gaat dat vieren samen zijn broer, die twaalf jaar ouder is, en de Marokkaanse vriend van zijn broer, Soesi. Ze vieren het bij een ijssalon genaamd Pisa. Daar dwingt Sam’s broer hem te beloven dat Sam zijn vwo-diploma zou halen. Wanneer ze vertrekken uit de ijssalon wordt zowel Soesi als zijn broer opgepakt. Later (in hoofdstuk 3) wordt verteld dat ze een geldtranspoort hebben overvallen, veel geld hebben gestolen (€125.000) en dat geld in een terrarium hebben verstopt. Ze dachten dat Sam toen sliep.

Ook heeft Sam een talent voor pianospelen. Hij heeft namelijk een schoolcompetitie (het Gouden Roos festival) gewonnen. De vleugel die ze thuis hebben staan, is gestolen door zijn broer en Soesi.

In het heden van het verhaal speelt de geschiedenis zich zeven jaar later af. Sam zit in 6 vwo en moet binnenkort eindexamen doen. Zijn broer heeft zes jaar gevangenisstraf gehad en ook Soesi die Sam’s broer tijdens de behandeling in de rechtszaal heeft verraden, is erg gestraft.

In de brugklas maakt Samir kennis met een mooi meisje genaamd Evelien. Eerst durfde hij niet naar haar toe te gaan, maar later steeds meer. Ze komt uit een rijke familie maar haar ouders zijn wel vriendelijk tegen hem. Hij mag zelfs mee komen eten. Naarmate hij haar langer kent durft hij steeds meer met haar: ze gaan zelfs samen in het bubbelbad. Maar zijn eigen ouders zien een bezoek van Evelien aan hun huis niet zitten. Samir moet met een Marokkaans meisje trouwen volgens hen. Dat is ook de reden waarom Evelien het aan het einde van de tweede klas uitmaakt, waardoor Sam blijft zitten. Hij begint een enorme hekel te krijgen aan Soesi en hij neemt zich voor wraak te nemen. Hij gaat daarom eerst op fitness en daarna leert daarna hij kickboksen.

In de vijfde sluit hij vriendschap met Ysbrand Paars. Hij mag ook een keer met zijn ouders mee uit eten in een erg duur restaurant. De vriendschap tussen Ys en Sam wordt erg vreemd gevonden: door bijvoorbeeld de andere Marokkanen in de sportschool of door de politie. Ys nodigt hen uit voor een feestje bij Kyra, een meisje die eerst ook bevriend was met Evelien. Ys en Sam gaan over naar de zesde en de Sam’s broer komt een week later vrij.

Het heden in het verhaal: het is de laatste schooldag voor het examen. Samir besluit die dag een driedubbele afspraak te maken met Evelien (die ondertussen rechten studeert), Kyra en Ys. Hij vrijt eerst met Evelien, heeft daarna seks op de mooie piano bij Kyra en gaat daarna varen met Ys. Ys en Sam hebben het idee om bij het examen de zwakke vakken voor elkaar te maken. Het gaat bijna fout, maar het lukt ze uiteindelijk wel.

Vlak voordat de rector Sam zijn diploma wil overhandigen, gaat hij weg. Hij heeft bericht ontvangen dat Soesi gepakt kan worden. Samir takelt Soesi hij flink toe, maar de volgende dag is hij al betrapt. De politie komt hem ophalen. Er is opnamen van het moment dat hij Soesi in elkaar slaat en Samir geeft meteen toe. Hij krijgt een werkstraf van 200 uur en een boete van €1000. Hij moet bejaarden helpen, maar als hij aan de beheerder van het tehuis belooft een uurtje per week te komen pianospelen, maar komt er soepel vanaf.

De afdelingsleider geeft Samir uiteindelijk zijn diploma en daarna mag Sam optreden voor Beatrix in het Concertgebouw. Hij breekt contact met Kyra, vriend Ysbrand en zijn broer. Hij houdt contact met Evelien en Iris. In de laatste scène scheren Evelien en Iris Samir’s zijn hoofd kaal. Daarna gaan ze samen een ijsje eten: deze keer niet bij Pisa, maar bij Venetië.

Verdiepen

Compositie en tijdsverloop

Het verhaal speelt zich af in zeven jaar. Het begint wanneer Sam wordt aangenomen op mijn middelbare school en het eindigt wanneer hij is geslaagd. Hij blijft in de 2^e zitten, dus duurt het zeven jaar.

Ruimte

Het verhaal speelt zich af in Amsterdam. Dat is de woonplaats van Sam en de plek waar zijn school staat.

De wijze van vertellen

Het verhaal is geschreven vanuit een personaal perspectief; in de 3^e persoon. Het verhaal wordt met veel flashbacks verteld.

Thema

Een thema in het boek is cultuurverschillen. Sam merkt het als hij naar school gaat. Op school zitten alleen maar “kakkers” en hij heeft moeite met zich aanpassen. Wanneer hij naar het buurthuis gaat en met medemuzikanten gaat eten voelt hij zich wel gelijk op zijn gemak.

Een ander thema van het boek is discriminatie/racisme. Sam krijgt gelijk een stempel. Hij moet op school extra zijn best doen omdat ze sneller negatief over hem denken. De ouders van Evelien en Ys zijn niet racistisch maar letten wel extra goed op hun woorden.

Personages

Samir Zafar is de hoofdpersoon van het boek. Hij is opgegroeid in een traditioneel Marokkaans gezin in de Amsterdamse wijk De Pijp. Hij doet gymnasium en heeft een passie voor klassieke muziek. Zelf kan hij heel goed piano spelen.

De broer van Sam is sterk en breed gebouwd. Hij was een soort leider van een bende met als rechterhand Soesi. Hij speelde zelf ook piano maar nadat hij uit de gevangenis kwam heeft hij niet meer gespeeld.

Soesi is de rechterhand van de broer van Sam. Hij is als een tweede broer voor Sam. Hij is ook degene die de broer van Sam had verraden is de rechtbank.

Ysbrand is een goede vriend van Sam. Mensen vinden hun vriendschap moeilijk te begrijpen omdat ze van verschillende culturen komen. Wanneer de broer van Sam uit de gevangenis komt wordt hij goed en uiteindelijk zelfs beter bevriend met Ys.

Evelien is het eerste vriendinnetje van Sam. Ze komt van een rijke familie en haar ouders vinden Sam te veel van haar verschillen. Zij vinden het een te grote cultuurclash waardoor zij dat ook gaat denken en het uiteindelijk uitmaakt. Later vinden ze wel een weg terug naar elkaar.

Kyra was vrienden met Evelien, maar dat ging op een gegeven moment niet meer goed. Ze kregen tegelijkertijd iets van Sam waardoor ze een soort van strijd voelden. Sam koos uiteindelijk voor Evelien en wiste het nummer van Kyra.

Titel, ondertitel en motto

De titel van het boek is: De Belofte van Pisa. Het slaat op de belofte die Sam maakt aan zijn broer terwijl ze ijs eten bij de ijssalon Pisa. Hij had beloofd om zijn vwo af te maken en serieus met school bezig te zijn. Het motto van het boek is een citaat uit het dagboek van Anne Frank: ‘Ik zal hoop ik aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het nog aan niemand gekund heb.’ Op het einde gaat Sam geen ijs eten bij Pisa, maar bij Venetië. Hij laat daarmee dat deel van zijn jeugd en een stukje van zijn familie achter.

Eindoordeel

Ik geef dit boek vier van de vijf sterren. Ik vond het een leuk boek. Ik vond het vooral leuk dat Sam op het einde van het boek ook in zijn eindexamen jaar vwo zat, dat schept gelijk een band. Het was ook makkelijk te lezen omdat we ongeveer van dezelfde leeftijd zijn. Ik had eerst de verfilming gezien en het leek mee daardoor leuk om het boek te lezen. Er zitten wel veel schillen in, zo wordt Sam in de film slimmer en liever afgebeeld. Hij helpt Ys met zijn eindexamen en hij is ‘trouw’ aan Evelien.

Tijdens een etentje wordt aan Sam gevraagd of dat hij zich meer Marokkaans of Nederlands voelt. Hij had daar toen geen antwoord op. Later had Sam besloten om de Nederlandse vlag met zijn tas uit te hangen. Hij bungelt al zijn hele leven tussen zijn Nederlandse en zijn Marokkaanse kant.